* Bài viết tiết lộ nội dung
Trailer phim "Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội", khởi chiếu từ ngày 30/5.
Ra rạp đúng dịp 1/6, tác phẩm cạnh tranh nhiều "bom tấn" nước ngoài. Theo số liệu từ Box Office, đơn vị quan sát phòng vé độc lập, Dế Mèn bán được hơn 68 nghìn vé dịp cuối tuần, thu 6,28 tỷ đồng, đứng sau Doraemon, Nhiệm vụ bất khả thi 8, Lilo & Stitch. Trước đó, nhà sản xuất cho biết không áp lực khi đối đầu các thương hiệu lớn từ quốc tế.
Hình ảnh Dế Mèn trong phim.
Hoạt hình 3D Việt xuất hiện từ khoảng những năm 2000, chủ yếu dưới dạng các phim ngắn chiếu mạng quảng cáo. Năm 2010, Người con của rồng (đạo diễn Phạm Minh Trí) là tác phẩm hiếm hoi phát hành thương mại, dịp chào mừng Đại lễ ngàn năm Thăng Long. Hãng phim hoạt hình Việt Nam từng sản xuất Nữ tướng Mê Linh (2023), Anh hùng Núi Tản (2024). Các phim này dựng cảnh không gian, thiên nhiên khá đẹp nhưng chuyển động, biểu cảm của con người còn khô cứng. Ngoài ra, với thời lượng 30 phút, chúng chủ yếu được phát miễn phí trong một số dịp, không đủ điều kiện ra rạp chiếu thương mại.
Êkíp Dế Mèn thực hiện phim trong ba năm, với 200 nhân sự lành nghề. Họ xây dựng dự án phim trường số, đào tạo nhóm sinh viên của Đại học Công nghệ Thông tin và Truyền thông Thái Nguyên, cùng tham gia. Nhiều nhân vật trải qua hàng chục lần chỉnh sửa tạo hình trước khi lên màn ảnh.
Điểm cộng của tác phẩm là hình ảnh, kỹ xảo đẹp. Phim hạn chế được điểm yếu của những bộ hoạt hình 3D Việt Nam trước đây. Dàn nhân vật có biểu cảm, chuyển động khá tự nhiên. Các loài vật được thiết kế sinh động, có đặc điểm riêng, biến tấu thêm một số nét liên quan tuổi tác, giới tính.
Nhà sản xuất lồng ghép nhiều yếu tố liên quan văn hóa như: Nhóm Nhện Nước mặc trang phục cách điệu từ áo tứ thân; Tổng Cóc mặc áo the, khăn xếp là cuộn băng dính dùng dở. Nhái Mõ gõ nhạc cụ làm từ nắp cao Sao Vàng. Không gian xóm Lầy Lội, cảnh nước non, đồi chè, sinh động. Các phân đoạn chiến đấu tạo được không khí kịch tính.
Bài "Mơ khách đường xa".
Trước nhận xét tác phẩm có nét giống A Bug's Life, phim ra mắt năm 1998 của hãng Pixar, đạo diễn Mai Phương cho biết: "Đây là điều khó tránh bởi cả hai đều lấy nguyên mẫu từ các loài côn trùng. Chúng tôi không thể phóng đại quá nhiều, mất đi nét đặc trưng của con vật".
Âm nhạc góp phần tạo cảm xúc, chiều sâu cho phim. Trong cảnh mở đầu, ca khúc tạo nét trầm buồn khi nói về nỗi cô đơn của Dế Mèn, khi lạc lõng sống ở thành phố lớn. Ở phần sau, các phần rap vui nhộn của Râu Que, Bọ Ngựa, tạo điểm nhấn hài hước. Bài rap của Tổng Cóc lấy ý từ câu thơ dân gian "Con cóc là cậu ông trời/ Hễ ai đánh nó là trời đánh cho". Một ca khúc khác do nhóm Nhện Nước hát lấy cảm hứng từ ý thơ Hàn Mặc Tử. Các bài hát do Masew - nhà sản xuất Bắc Bling, À lôi - phối khí.
Ca khúc về Tổng Cóc trong phim.
Kịch bản dễ đoán, không có nhiều nút thắt mở kịch tính, phù hợp với đối tượng thiếu nhi. Phim phóng tác từ truyện kinh điển của nhà văn Tô Hoài - Dế Mèn phiêu lưu ký. Trong lần khám phá một vùng đất mới, anh em Dế Mèn, Dế Trũi gặp nhiều khó khăn vì không tìm được nguồn nước sạch. Họ được nghe đồn về xóm Lầy Lội - thế giới vui vẻ do đại vương Ếch Cốm thống trị, nơi các loài côn trùng được cung cấp chỗ ở, đồ ăn thức uống. Đến nơi, Dế được tiếp đón nồng hậu. Cả hai tỏ ra thích thú trước kiến trúc đặc biệt của thành phố tái chế.
Tuy nhiên, sau buổi tiệc tối, họ bị nhốt vào phòng kín, trở thành bữa ăn cho thần dân của Ếch Cốm. Sau khi được Râu Que cứu thoát, Dế Mèn mới biết sự thật về xóm Lầy Lội. Đại vương Ếch Cốm tạo ra hình ảnh thân thiện, hiếu khách, dụ các loài côn trùng đến rồi thủ tiêu họ. Dế Mèn, Dế Trũi lên kế hoạch phản công, giúp các sinh vật nhỏ bị mắc kẹt trong xóm trốn thoát.
Cảnh Dế Mèn chiến đấu Châu Chấu Voi.
Êkíp truyền tải thông điệp về ô nhiễm môi trường qua các chi tiết, hình ảnh như: Dòng sông đầy rác thải, hạn hán xâm chiếm, sinh vật thiếu thức ăn, nước sạch. Đoàn phim gửi gắm mong ước muôn loài được sống trong thế giới bình đẳng, bác ái. Ở cuối phim, qua đoạn hội thoại của Dế Mèn với Bọ Rùa, nhà sản xuất để mở khả năng có phần sau.
Đạo diễn kiêm biên kịch Mai Phương nói về lý do không chuyển thể toàn bộ truyện gốc như mong muốn của nhiều độc giả Dế Mèn phiêu lưu ký: "Tác phẩm của nhà văn Tô Hoài gồm 10 chương, là cuộc hành trình qua nhiều vùng đất, trải qua hàng loạt thử thách của nhân vật chính và những người bạn. Chúng tôi không thể truyền tải toàn bộ nội dung này chỉ trong bản phim 90 phút chiếu rạp". Theo êkíp, Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội giống như một phần ngoại truyện, nối tiếp truyện của nhà văn Tô Hoài.
Dế mèn phiêu lưu ký là tác phẩm văn học kinh điển dành cho thiếu nhi Việt Nam và được đưa vào giảng dạy trong nhà trường. Tô Hoài vẽ nên một thế giới côn trùng sinh động với các loài Dế, Xén tóc, Cóc, Châu chấu, Kiến. Nhân vật chính là chàng Dế mèn can đảm, tốt bụng, trượng nghĩa nhưng cũng có lúc kiêu căng, ngạo mạn, gây nhiều hậu quả. Tô Hoài viết tác phẩm từ năm 17, 18 tuổi. Bối cảnh cuộc phiêu lưu của Dế Mèn chính là vùng Nghĩa Đô ven sông Tô Lịch, nơi nhà văn dành cả tuổi thơ của mình ở đó với trò chơi đấu dế, đúc dế. Sách được dịch ra gần 40 thứ tiếng.
Hà Thu
